Prof. Dr. Semih Keskil
Bel fıtığı; omurlar
arasında bulunan ve yastık vazifesi gören ‘disk’ adındaki yumuşak ve kıkırdağımsı
dokunun, normal yapısının bozularak dejenerasyona uğraması, bunun sonucunda
genişleyip olması gereken alandan dışarı taşarak omuriliğe ve omurilikten çıkıp
bacaklara uzanan sinirlere baskı yapmasıdır. İşi gereği sürekli ayakta duran
veya ağır kaldıran kişilerde, fazla kilo
problemi olanlarda veya beli etkileyen ağır travma durumlarında sıklıkla
görülür. Bel ağrısı, kalçalara ve bacaklara vuran ağrı, uyuşma, ,hissi kramp
gibi şikayetler yanında ilerlemiş olan fıtıklarda ayaklarda veya bacaklarda güç
ya da his kaybı, daha da ileri vakalarda idrar veya gaitasının geldiğini
hissetmeme ya da kaçırma gibi şikayetlere sebep olur. Bel fıtığını düşündüren
bu gibi durumlarda öncelikle bir beyin cerrahına başvurmak gerekir.
Ayrıntılı bir fiziki muayene sonrasında hastanın bel omurga
MR’ı çekilerek, bel bölgesinde omuriliğe veya sinirlere baskı yapan bir fıtık
olup olmadığına bakılır. Hastanın şikayetleri ve fıtıklaşmış diskin yarattığı
baskının derecesine bakılarak cerrahi tedaviye gerek olup olmadığına karar
verilir. Daha çok ağrı şikayetleri olan, MR’ında fıtığı henüz ileri derecede
olmayan hastalara öncelikli olarak ağrı kesici, kas gevşetici ilaçlar,
istirahat, yaşam tarzı değişiklikleri ve kilo kontrolü, gerekli durumlarda
fizik tedavi egzersizleri şeklinde tedavi protokolü uygulanır. Bazı merkezlerde
lokal anestezi altında yapılan ‘nükleoplasti’ adlı işlem sayesinde taşmış olan
disk dokusu içine girilip radyofrekans yöntemiyle küçültülerek hastanın
şikayetlerinde düzelme sağlanmaktadır. Şikayetlerin ileri derecede olması ,
ilerleyerek artması, hastanın bacaklarında güç ya da his kaybı oluşması, idrar
veya gaita kaçırma gibi durumlarda cerrahi tedaviye karar verilir.
En iyi beyin tümörü ameliyatı, en iyi boyun fıtığı
ameliyatı, en iyi Alzheimer tedavisi için nasıl ki en iyi beyin cerrahını
arıyorsak, en iyi bel fıtığı ameliyatı için de bu konuda tecrübeli bir beyin cerrahına başvurmak
gerekir.
Ameliyatında; fıtığın olduğu seviyede birkaç santimetrelik
bir cilt kesisi yapılır. Omurgaya yapışık halde bulunan kaslar duruma göre
sağdan ya da soldan açılır, kemik dokunun o seviyedeki çok küçük bir kısmı
alınarak fıtıklaşmış disk dokusuna ulaşılır. Omurilik ve sinir üzerine baskı
yapan disk dokusu bulunduktan sonra temizlenerek sinirler üzerindeki baskı
kaldırılır. Gerekli görüldüğü hallerde, içi boşaltılan disk aralığına metalik
bir enstrüman yerleştirmek gerekebilir. Her şeyin yolunda gitmesi durumunda
hasta 1-2 gün içinde taburcu edilir.
Sağlığın da başkenti olan Ankara’da; bu operasyonu en iyi
ameliyathane ve en iyi yoğun bakım şartlarına sahip merkezlerde
gerçekleştirebilecek çok sayıda beyin cerrahı bulunmaktadır.