Diffüz aksonal hasar nedir? Hangi sebeplere bağlı olur? Tedavi süreci nasıl ilerler? Ameliyat gerekir mi?
Prof.Dr. Semih Keskil
Diffüz aksonal hasar
kafa travması sonrası beyin dokusunda iletimi sağlayan akson liflerinin
kopmasına bağlı meydana gelen bir durumdur. Beyin dokusunda yer yer yaralanma
odakları oluşur. Beyin beyaz cevher ve beyin sapı, bazal gangliyon denilen
bölgelerde görülür. Diffüz aksonal hasar sıklıkla trafik kazası sonrası
gözlenen tablodur. Beyin kanaması, kafatası kırıkları, pnömosefali (beyinde
hava odakları), beyin ödemi eşlik edebilir. Çocuklarda kamçı tipi yaralanma
(boyun ve beynin öne arkaya hızla sarsılması) sonrası da görülebilir.
Diffüz aksonal hasar bir travma sonucu meydana geldiğinden genellikle acil servislerde tanısı konur. Beyin cerrahına danışılan hastalar yoğun bakım ünitesine yatırılır. Tedavi süreçlerine bakıldığında en iyi bel fıtığı ameliyatı, en iyi boyun fıtığı ameliyatı, en iyi beyin ameliyatı, en iyi beyin tümörü ameliyatı genellikle beyin cerrahi kliniklerinde yapılmıştır. Bunun nedeni mesleki eğitim esnasında beyin cerrahlarının beyin ve omurilik konusunda sayısız hasta görerek bu konuda deneyim sahibi olmasından kaynaklanır. Diffüz aksonal hasar tedavisi ve son dönemde alzheimer ameliyatı yine beyin cerrahları tarafından yapılmaktadır.
Hastalarda beynin etkilenen
bölümüne göre semptomlar gözlenir. Koma, nöbet, bilinç bulanıklığı, denge
kaybı, vücut bir yarısında felç gelişmesi, görme ve konuşma bozuklukları, hatta
ölümle de sonuçlanabilen ciddi bir durumdur. Beyinde birçok yaralanma odağı
olduğundan diffüz aksonal hasarda çoğu kez cerrahi düşünülmez. Hastalar yoğun
bakımda beyin ödemini azaltıcı, nöbet önleyici, destek tedavileri ile takip
edilerek hastanın açılması beklenir. Fakat bazen beyin kanaması buna eşlik
edebilir ya da hasara bağlı ilaca yanıt vermeyen beyin ödemi durumlarında
cerrahi seçenek kullanılır. Bu ameliyat deneyimli ellerde yapılması gereken bir
ameliyattır. Çünkü yaralı bir beyinde kanama odağına ulaşmak zor olduğu gibi,
diğer beyin bölümleri de kanamaya meyillidir. Ameliyat mı takip mi sorusuna
yanıtı en iyi beyin cerrahı verebilir.
Diffüz
aksonal hasar ameliyatı çoğu merkezde yapılmayan ve bu konuda deneyimli ellerde
yapılması gereken bir ameliyattır. Ankara beyin cerrahi camiasında diffüz
aksonal hasar ameliyatı yapan hekimler bulunmaktadır. Birçok beyin cerrahı
Ankara ilinde en iyi yoğun bakım ve en iyi ameliyathane koşullarına sahip
olarak çalışmaktadır.
Sizin de hastanıza Diffüz aksonal
hasar tanısı konduysa, her ne kadar acil olarak tedavisi başlansa da siz yine
de deneyimli bir beyin cerrahının fikrini alınız...
