İç Hastalıkları 2021/ 10 Yeni Bilgi

                                                                                                 Prof. Dr. Burçak Kayhan

1. Covid-19 için Johnson ve Johnson tek doz aşısından sonra Bostonda bir hastada 10. Günde ciddi bir adele ve sinir hastalığı olan Guillain-Barre Sendromu gelişmiştir. Normalde, Guillain-Barre solunum ve sindirim sistemindeki viral enfeksiyonlar sonrası ortaya çıkmaktadır ve sinirlerin etrafındaki zarların erimesiyle sinir iletiminin bozulmasıyla hastalık kendini göstermektedir. 
2. Covid aşılarında olan tromboz riski, esasında bütün adenovirüs odaklı aşılarda sıklıkla görülen kan pıhtılaşması ve  pıhtılaşma hücrelerinde azalma şeklinde kendilerini göstermektedir. Bu özellik, Astra Zeneca Covid-19 aşısında tespit edilmiştir. Astra Zeneca aşısıyla 16 vakada serebral venöz tromboz, 53 olguda splcchnik vende(sindirim sisteminin damarı) tromboz rapor edilmiştir. 
3. Covid-19’ün dünyada kökünü kuratabilir miyiz? Yoksa yanlızca bölgesel olarakmı yok edebiliriz ?
   Bilim insanlarının cevabı:  Dünyadan covid-19’un kökünü kurutamayacağımız yönündedir. 
4. Göz kapağında ve gözünün çevresinde etbeni veya ksantoma olanların kolonlarında polip sıklığı daha fazla bulunmuştur. Bu sebeple kolonoskopi  bu tür hastalarda hayat kurtarıcı olabilmektedir. 
5. Obeziteye karşı  ilk tıbbi savaş endoskopik olarak mideye konan balonla başlamıştır. Daha sonra bir kenara itilen bu tedavi yerini birçok ölümcül komplikasyonu olan cerrahiye bırakmıştır. Fakat son yıllarda balonun obezitedeki önemi ve güvenli bir tedavi olma yöntemi birçok makalede tekrar bildirilmektedir.  ABD balon kullanımı FDA tarafından önerilmektedir. 
6. Evde bakım hastalarında en sık komplikasyon yemek veya ilaç içerken ortaya çıkan aspirasyon (yenilenlerin akciğere kaçması)sorunudur. Yemeklerin akciğer yoluna gitmesi çok büyük sorunlar oluşturmaktadır. Daha kötüsü, birçok evde bakım hastasına yemek yediren ve bakanların sağlık eğitimi olmayan elemanlar olduğu unutulmamalıdır. Bu sebeple aspirasyonu onlarda anlamadığından, hastalar kısa sürede  kaybedilmektedir. Uzun süre evde yatalak bakılacak hastaların karnına endoskop yardımıyla  katater koyulmasıyla (PEG) hasta beslenimleri daha düzenli olmakta ve hastalar daha güven içinde olmaktadır. 
7. Anal bölgedeki çatlaklar, en çok hemoroidle halk tarafından karıştırılmaktadır. Her iki hastalıkta bölge olarak aynı noktada olsa ve aynı bulguları verselerde, tedavileri  farklıdır. Bu ayrımın doğru yapılabilmesi için muayenenin bir proktoloji masasında yapılması gereklidir. Malesef, bu muayene masaları sağlık kuruluşlarında yaygın değildir. 
8. Çiğ balıktan insana geçen bir prazit türünün sebep olduğu hastalık olan anikazis, türk toplumundada görülmeye başlamıştır. Ciddi mide problemi olan kişide tanı endoskopi yardımıyla konulmaktadır. 
9. Kronik sinuzit kişide nörolojik bozukluğa bağlı davranışşal problemler yaratabilmektedir. 
10. Covid-19, genç erişkinlerde (16-19 yaş) ağız mukozasında ve cinsel organ mukozasında döküntüsel cilt lezyonları yaparak kendini gösterebilmektedir.